مالیات حق الوکاله چقدر باید پرداخت کنیم؟

مالیات حق الوکاله چقدر باید پرداخت کنیم؟

مالیات حق الوکاله “چقدر باید پرداخت کنیم؟”

تمام درآمد های کسب شده در ایران مشمول پرداخت مالیات هستند و درآمد حاصل از وکالت نیز از این قاعده مستثنی نیست. در واقع پرداخت مالیات حق الوکاله به عنوان یکی از وظایف قانونی وکلا محسوب می شود  و به تامین منابع مالی دولت کمک می کند.

در این مقاله به بررسی ابعاد مختلف مالیات حق الوکاله از جمله نحوه محاسبه قوانین مرتبط و نکات مهمی که وکلا باید بدانند خواهیم پرداخت.

حق الوکاله چیست؟

حق الوکاله مبلغی است که یک فرد (موکل) به وکیل خود بابت انجام خدمات حقوقی پرداخت می کند.

این مبلغ می تواند به صورت ساعتی. درصدی از مبلغ مورد مطالبه یا به صورت توافقی بین وکیل و موکل تعیین شود.

مالیات حق الوکاله

مالیات حق الوکاله به مالیاتی گفته می شود که وکلا موظف به پرداخت آن بر روی درآمد حاصل از وکالت هستند به عبارت ساده تر بخشی از مبلغی که موکل به عنوان حق الوکاله به وکیل پرداخت می کند به عنوان مالیات به حساب دولت واریز می شود.

نحوه محاسبه مالیات حق الوکاله

مظابق با بند (الف) ماده 103 قانون مالیات‌های مستقیم در اختلافاتی که خواسته آن‌ها مالی باشد پنج درصد از مبلغ حق‌الوکاله در هر مرحله به عنوان تعرفه مشخص شده است.

طبق بند (ب) ماده 103 قانون مالیات‌های مستقیم در دعاوی که موضوع وکالت مالی نباشد و لزومی به تعیین بهای خواسته به طور قانونی نباشد و اگر میزان حق الوکاله دعاوی کیفری را دادگاه تعیین کند: حداقل پنج درصد حق‌الوکاله برای هر مرحله مقرر شده است.

ماده 103 بند (ج) قانون مالیات های مستقیم:  زمانی که دعاوی به دلیل ادعای خصوصی مالی می باشد قوانین مطابق با بند (الف) ماده  103 قانون مالیات های مستقیم به اجرا در می آید.

بر اساس بند (د) ماده 103 قانون مالیات های مستقیم زمانی که اختلافات مالی در مراجع غیر قضایی حل شده و تعرفه خاصی برای آن ها مقرر نشده باشد ( مثل اختلاف مالیاتی ) میزان مالیات حق الوکاله به این شکل محاسبه می شود:

تا ده میلیون ریال مابه‌التفاوت:  پنج درصد

تا سی میلیون ریال مابه‌التفاوت: چهار درصد  (برای مازاد ده میلیون ریال)

از سی میلیون ریال مابه‌التفاوت به بالا : سه درصد ( نسبت به مازاد سی میلیون ریال محاسبه و به میزان پنج درصد از آن تمبر باطل می‌شود)

این قوانین فقط شامل وکلای دادگستری نمی باشد و برای هر شخصی که در مراجع مشخص اقدام به وکالت کند نیز اجرا خواهد شد و فقط شامل کارمندان مودی، یا مادر، پدر، خواهر، برادر، دختر، پسر، نواده و همسر مودی نخواهد شد.

تبصره های ماده 103 و نکات کلیدی

هر یک از تبصره های این ماده جنبه خاصی از موضوع مالیات بر حق الوکاله را روشن تر می کند که در ادامه به بررسی تبصره ها و نکات کلیدی آن ها می پردازیم:

تبصره (1) : در صورتی که هر مورد از مفاد ماده 103 اجرا نشود طبق قانون دادگاه و مراجع مربوطه از پذیرش وکیل خودداری خواهد کرد مگر وکالت او از سمت موسسات وابسته به دولت (شهرداری وزارت خانه و …) باشد که نیازی به باطل نمودن تمبر روی وکالت نامه ندارند.

تبصره (2) : این تبصره به وزارت خانه ها موسسات دولتی شرکت های دولتی شهرداری ها و موسسات وابسته به آن ها تکلیف می کند که 5 درصد از مبلغ حق الوکاله پرداختی به وکلا را به عنوان علی الحساب مالیاتی وکیل تا پایان ماه بعد به اداره امور مالیاتی پرداخت کنند.

تبصره (3) : در صورتی که بعد از باطل نمودن تمبر وکیل دیگری ادامه وکالت و تعقیب اختلاف را به عهده بگیرد نیازی به ابطال تمبر توسط وکیل جدید نمی باشد .

تبصره (4) : این تبصره به اختلاف بین مبلغ تعیین شده در وکالت نامه و حکم دادگاه می پردازد. در صورتی که دادگاه مبلغی کمتر یا بیشتر از مبلغ قید شده در وکالت نامه را به عنوان حق الوکاله تعیین کند مدیران دفاتر دادگاه ها موظف هستند که این اختلاف را به اداره امور مالیاتی اطلاع داده تا ما به التفاوت آن مورد محاسبه قرار بگیرد.

استثناهای ماده 103 قانون مالیات های مستقیم

این ماده به طور کلی به موضوع مالیات بر حق الوکاله پرداخته و مکلف کرده که وکلا 5 درصد از مبلغ حق الوکاله را به عنوان علی الحساب مالیاتی روی وکالت نامه تمبر الصاق کنند .

اما این قانون استثناهایی نیز دارد که در برخی موارد وکلا و موکلین را از پرداخت این مبلغ معاف می کند:

1-کارمندان مودی: اگر وکیل کارمند کارفرمایی باشد که خود نیز موظف به پرداخت مالیات است (مانند کارمندان دولت و …) نیازی به پرداخت تمبر مالیاتی نیست. به عبارت دیگر اگر نام وکیل در لیست بیمه یا لیست مالیات حقوق کارفرما به عنوان کارمند ثبت شده باشد از پرداخت مبلغ تمبر معاف است.

2-اقوام نزدیک مودی: در مواردی که وکیل یکی از اقوام موکل (  مانند مادر، پدر، خواهر، برادر، دختر، پسر، نواده و همسر مودی) باشد از پرداخت تمبر مالیاتی معاف است.

3-وزارتخانه ها موسسات دولتی و شهرداری ها: در مواردی که موکل یک وزارتخانه موسسه دولتی شرکت دولتی شهرداری یا موسسه وابسته به آن ها باشد وکیل نیازی به پرداخت تمبر مالیاتی ندارد. در این موارد خود موکل موظف است طبق تبصره 2 ماده 103 مبلغ 5 درصد حق الوکاله را به عنوان علی الحساب مالیاتی به اداره امور مالیاتی پرداخت نماید.

4-تغییر وکیل: در صورتی که وکیل پرونده تغییر کند وکیل جدید نیازی به پرداخت مجدد تمبر مالیاتی ندارد.

5-مراحل رسیدگی: در هر مرحله از رسیدگی تنها یک بار حق تمبر پرداخت می شود.

جریمه عدم پرداخت مالیات حق الوکاله

جریمه نقدی : پرداخت 20 درصد از مالیات

مالیات علی الراس: در صورتی که وکیلی اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه ندهد یا اطلاعات نادرستی در آن ارائه کند سازمان امور مالیاتی می تواند مالیات علی الراس برای وی محاسبه کند که معمولا به صورت درصدی از درآمد تخمین زده شده محاسبه می شود و می تواند بسیار بیشتر از مالیات واقعی باشد.

مشکلات در اخذ پروانه وکالت: همچنین عدم پرداخت مالیات و تخلفات مالیاتی می تواند موجب سلب صلاحیت وکالت شده و در نتیجه مشکلات جدی برای تمدید یا اخذ پروانه وکالت به وجود آورد.

مالیات حق الوکاله یک موضوع حقوقی و مالی مهم برای وکلا است.

اشنایی با قوانین و مقررات مربوط به این موضوع به وکلا کمک می کند تا از عواقب عدم پرداخت مالیات جلوگیری کرده و به تعهدات مالی خود عمل کنند.

دوره آموزش مالیاتی